Ik was begonnen in The Left Hand of Darkness omdat Ursula Le Guin pas is overleden. Ik vond de eerste twee boeken van de Earthsea serie prachtig, dus ik verheugde mij. Maar ik strandde al in het eerste hoofdstuk. Zoveel onbekende woorden, zoveel ononthoudbare namen. Ben ik een luie lezer die geen moeite wil doen? Nee, dat is het niet. Ik heb alle citaten opgezocht in An Unnecessary Woman, alle Indiase woorden in The Ministry of Utmost Happiness.
Komt het doordat ik geen doorgewinterde SF-lezer ben?
Ik sla A Wizard of Earthsea nog eens op en zie dat het begint als een sprookje. Er was eens zo-en-zo'n land, waar die-en-die geboren werd …
The Tombs of Atuan begint met een scène die je voor je ziet alsof het een film is, die in het oude Egypte speelt of zoiets.
In beide gevallen is er meteen een kind om wie je je zorgen maakt.
Ik schreef al eerder dat ik in een paar Fantasy-boeken was begonnen die het meteen op een toveren zetten, en dat ik zelf dan meteen afhaak. Van de Farseer Trilogy heb ik enorm genoten, tot het op het eind té toverig werd, met portalen naar parallelle universa, en draken enzo.
Als ik aan mijn Fantasy-boek-in-wording denk (zoals je denkt aan dat je 'later' 'ooit' een kind zal hebben), speelt het wel op een niet-bestaand eiland, maar er wonen 'gewone' mensen. Iemand onderneemt een reis om 'de' waarheid te ontdekken en zal daarbij wel wat bovennatuurlijke hulp en tegenwerking krijgen maar zelf niet kunnen toveren.
Ik ben nog steeds bezig in The Rhetorics of Fantasy van Farah Mendlesohn (het gaat me af en toe flink boven de pet), en ik denk dat dit in geen van de door haar genoemde categorieën gaat vallen. Zij onderscheidt:
1) portal-quest fantasy (Je wordt als lezer via de hoofdpersoon de fantasy-wereld in geleid, denk bijvoorbeeld aan Narnia. Er is meestal een einddoel, en de zoektocht draait om het verwerven van ervaring.)
2) intrusion fantasy (Het fantastische breekt door in de 'gewone' fictiewereld, en brengt daar altijd chaos, denk aan de griezelverhalen van Lovecraft.)
3) liminal fantasy (Het fantastische ligt op de loer aan de randen van de gewone wereld. Ik denk aan de serie Requiem die pas is begonnen bij de bbc.)
4) immersive fantasy (je wordt als lezer volledig in de fantasy-wereld ondergedompeld).
Ik geloof dat mijn hoofdpersoon aan alle criteria gaat voldoen. Ze gaat op reis, ontdekt dat er buiten haar woonplaats een heel andere wereld bestaat, ze krijgt al in haar vroege jeugd een voorbode van het andere, twee soorten krachten blijven aan haar trekken aan de randen van haar gezichtsveld, en het speelt zich af op een niet-bestaand eiland dus in die zin is er sprake van onderdompeling.
Inmiddels lees ik het broodjenuchtere In Extremis van Tim Parks.
Ik kan me dat zo goed voorstellen dat sommige verhalen te veel namen en gebeurtenissen hebben die het verhaal gewoon hinderen. Soms staat er achterin een complete index met landkaarten, tijdbalken, stambomen en verklarende woordenlijsten, en dan haak ik volkomen af.
Niet alleen fantasy trouwens, ik las laatst 2084 van Boualem Sansal (en schrijver die ik verder wel goed vind) en in dit boek was hij alleen maar aan het uitleggen hoe de nieuwe wereld eruit zag en hoe alle nieuwe organisaties in elkaar staken. Ik had het gevoel dat we aan het echte verhaal niet meer toekwamen omdat er steeds iets uitgelegd moest worden. Heb het met heel veel pijn en moeite en zonder plezier uitgekregen. Jammer hoor.
(Een ander punt waar ik trouwens ook niet goed tegen kan en ik weet niet of jij dat ook hebt, dat ik er altijd zo'n hekel aan heb dat de hoofdpersonen in dit soort fantasyverhalen altijd de beste in alles moeten zijn. Niet zomaar een heks, maar de meest krachtige heks ooit, niet een gemiddeld uiterlijk, maar bijzonder mooi en meer van dat soort dingen. Ik wil een hoofdpersoon met ook slechte eigenschappen en een paar suffe hobbies of iets dergelijks.)
Groetjes,
Ja, dat helemaal uitleggen van de wereld was ook waarom ik nooit verder ben gekomen in Harry Potter.
En klopt wat je zegt over die "beste" helden en heldinnen, heel veel fantasy gaat ook uit van zo'n overheerserig wereldbeeld, en is bovendien vaak oerconservatief: de beste tijd ligt in het verleden en die moet hersteld worden.
Ik ben erg van de 'immersive fantasy' en het kan mij niet gek genoeg. Mits goed geschreven ga ik overal in mee, maar ik heb altijd al een overontwikkelde fantasie gehad. Als ik het bos in ga zie ik een krokodil in een afgevallen boomtak, een gezicht in een boomstam en een vreemde vogel in een paaltje. Misschien heel kinderlijk, maar ik ben er zelf heel blij mee 😉
Mijn eerste fantasy was de serie Wetten van de magie van Terry Goodkind, wat ik nog steeds het beste vind dat ik ooit op dit gebied gelezen heb. Zo'n enorme gelaagdheid maar ook zo ontzettend spannend! Pas daarná heb ik Tolkien gevonden.
Mooie collage trouwens!
Dankje!
Ik vind het zo grappig hoe verschillend iedereen hier toch 'in staat,' ik geloof dat ik toch het meest van liminal fantasy houd, zo'n magisch-realistisch sfeertje, en niet van heksen en draken. Maar het verschilt ook heel erg per schrijver.