233 – vlak voor de brug

Als Roosma zei: "Dit is mijn dienares," werd er naar mij niet eens omgekeken.
Af en toe verscheen er, vlak na zo'n inspectie, een vaag iemand die kleine kaartjes uitreikte, met de Rondweg erop getekend. "Spring van de brug," zei hij of zij – half doorzichtig – zacht en verdween weer, als een mistflard.

In de laatste Hemra waar we overnachtten, vlak voor de brug, hing er een onmiskenbare spanning. Niemand wist wie te vertrouwen was, niemand kende de waarheid, zelfs ik niet, als verzetter was ik een beginneling. Het zong rond, zelf toen we sliepen … spring van de brug, spring van de brug … Toen het eerste grijze daglicht naar binnen sijpelde, groef ik mijn kruispuntpotje op uit de draagzak. Het bergje verdeelde zich in vieren en sloot vervolgens twee van de armen. Rechtdoor en rechtsaf bleven open. Het gaf geen uitsluitsel. Voor mezelf stond het vast: rechtdoor. Maar voor Roosma? Zou het in elk geval betekenen dat het veilig was om van de brug te springen?

Handenklappend kwam de Hemramoeder de slaapzaal binnen. "Wakker worden! Opstaan! Er is warme pap in de eetzaal!"
Toen iedereen wakker was, vervolgde ze: "Vandaag is de grote dag. Vandaag gaan jullie de Brug van Schaamte over. Maak jezelf en je familie niet te schande. Steek de heilige rivier over, dwaal niet af van het rechte pad, houd steeds je einddoel in gedachten: het aanschouwen van de Grote Hemren in zijn heerlijkheid, om later met kleurrijke woorden te getuigen van de schoonheid van de Rots en de Vaders die daar wonen."

Ik luisterde met neergeslagen ogen, ik voelde hoe bang haar woorden me maakten.
Het bleef stil terwijl de vrouwen en meisjes zich klaarmaakten voor de nieuwe dag. Niemand durfde iets te zeggen. Ook bij het ontbijt was het onheilspellend rustig.
Toen we langzamerhand allemaal naar buiten druppelden, stonden daar verschillende mannen klaar die zich als begeleider aanboden. Waren het spionnen? Waren het verzetters?
Roosma zei koninklijk: "Nee, dankuwel," en we liep samen de voorhof van de Hemra uit.