waarheid

Ik plaatste van de week op Facebook een schitterende foto van Richard Ehrlich uit zijn serie Homage to Rothko. Iemand schreef eronder dat Rothko a fraud and a sham was. Waar ik het hartgrondig mee oneens was. Niet vaak in mijn leven heb ik zo'n transcendentale ervaring gehad als in de Rothko Chapel in Houston. Waarop hij keihard terugslaat met "bewijs": een artikel van John Robson, columnist bij een Canadese krant.
Als het stokpaard er nog niet was, dan kwam het nu keihard aangegaloppeerd.
Die Robson wil dat kunst ons beter en gelukkiger maakt. Dat wilden ze in de Sovjet-Unie ook. Of in nazi-Duitsland. Andere kunst was ontaard. God verhoede dat kunst de status quo aan de kaak stelt.
Het hele artikel riekt naar populisme. Robson is historicus, hij weet niet veel van kunst, zegt hij zelfgenoegzaam. Het is of ik Halbe Zijlstra hoor oreren. Kunst, kunstopleidingen en musea kunnen best wegbezuinigd, die zijn maar voor de elite. En de elite, zo toont Robson aan, heeft er zelf immers geen verstand van!
Ook hier is weer de waarheid in het geding.
Als kunstenaars zich moeten aanpassen aan wat "het volk" mooi vindt, of "wil" (volgens degenen die over hen heersen, zogenaamd uit hun naam), is er niemand meer die vraagtekens zet bij de status quo. Is er niemand meer die de waanzin van de Trumps, Erdogans, Putins, Wildersen, Ruttes van deze wereld aan de kaak stelt.
Natuurlijk mag kunst ook mooi zijn. De foto van Ehrlich is schitterend. Maar kunst moet nooit gemaakt worden ter wille van een heersende klasse. Kunst moet de waarheid spreken.
Schrijvers, journalisten, schilders, fotografen – ze moeten de waarheid spreken. Want van de heersende klasse kunnen we dat niet meer verwachten.

Dit bericht is geplaatst in kunst, schrijven, tijdgeest. Bookmark de permalink.

11 Reacties op waarheid

  1. Hella schreef:

    Deze column schreef ik voor de Heldenreis Nieuwsbrief van februari. Het was een schok toen een abonnee zich afmeldde omdat ze niet gediend was van mijn politieke overtuigingen. Dat had namelijk niets met creatief schrijven te maken.
    Ik ben wel benieuwd naar jullie ideeën hierover.

    • lethe schreef:

      Dit doet me eraan denken dat ik vroeger was geabonneerd op een Amerikaanse nieuwsbrief over decluttering, organizing en zo. Na 9/11 was er in Amerika de roep om moslims te interneren of anderszins hun bewegingsvrijheid te beperken.
      In de inleiding van haar eerstvolgende nieuwsbrief had de schrijfster het over de Amerikaanse interneringskampen voor Japanners na Pearl Harbor en ik dacht "wauw, wat goed dat ze dat noemt, want dat was echt een schandelijk onrecht wat die Japanners is aangedaan!"
      Maar nee, ze ging dat vervolgens hartstochtelijk toejuichen en ze vond dat dat nu ook met de moslims moest gebeuren. Die moslims moesten er maar begrip voor hebben dat Amerika zich op die manier verdedigde.
      De nieuwsbrief heb ik gelijk woedend opgezegd met de motivatie dat ik over decluttering en organizing wilde lezen en niet gediend was van dat verachtelijke reactionaire gezwets.
      Dus ja, andere mening maar zelfde reden. 🙂
      Als je het over politiek gaat hebben, zullen er altijd mensen zijn die het absoluut niet met je eens zijn. Dat wil niet zeggen dat je het daarom maar moet laten. Zoals Anna ook zegt, kunst en politiek hebben wel degelijk met elkaar te maken (meer dan home organization in ieder geval). Zolang je maar de juiste mening verkondigt ;P

  2. Erik Scheffers schreef:

    Hoi Hella, ik vind dat je vooral je kritische geluiden moet blijven laten horen. Mensen die niet zelf nadenken en klakkeloos achter anderen aanlopen zijn er al meer dan genoeg. Groetjes, Erik

  3. Ik smokkel tegenwoordig ook mijn politieke overtuiging een beetje mijn blog in. Dat deed ik anders vrijwel nooit, maar nu houdt de toestand in de wereld me zo bezig en vind ik het zo belangrijk om tegengeluiden te laten horen, dat ik het lekker toch steeds meer doe. Iedereen die dat vervelend vindt, is vrij om haar/zijn abonnement op te zeggen.
    Wat betreft de column hierboven: ik hoopte al dat je die ook op je blog zou plaatsen, want ik vind dat je belangrijke en lezenswaardige dingen zegt. Wie zegt dat politiek en kunst (creatief schrijven) niets met elkaar te maken hebben, huldigt wel een hele strikte "l'art-pour-l'art"-opvatting. Dat mag, maar volgens mij mag je ook vinden dat kunst niet in een vacuüm bestaat en dat het deel uitmaakt van het politiek discours. Kunst, of dat nou beeldende kunst of literatuur of podiumkunst is, is juist van de allerhoogste orde als ze je flink aan het denken zet. Natuurlijk mogen pretty pictures ook, zie Alma Tadema in het Fries Museum; dat is typisch het soort kunst dat ook 'het volk' mooi vindt, maar ik laat me liever op een andere manier raken, zoals door de Peredvizhniki in het Drents Museum. Deze schilders verzetten zich destijds hard tegen de status quo. Ben je daar al geweest? Volgens mij wel, hè? Dat vond ik nou verpletterend mooi.

  4. Ferrara schreef:

    Doe nou gewoon jouw ding en schrik niet van een beetje tegengas.
    Over de schoonheid in de kunst hoef je het, net als in de politiek, niet eens te zijn. Maar zonder kunst zou het helemaal een desolate bende worden.

  5. Bettina Grissen schreef:

    Kunstenaars hebben niet de taak om de machthebbers naar de mond te praten en de heersende opvattingen te bevestigen. Ze mogen er dwars tegenin gaan en juist de samenleving een spiegel voorhouden. Dat hoeven ze niet allemaal er is ook zeker ruimte voor kunstenaars die de politieke actuele situatie niet verwerken in hun kunst, dat is volgens mij volstrekt legitiem.
    Het is ook denk ik niet de bedoeling om te shockeren om het shockeren, dan wordt het loos geroep waar niets achter zit.
    Maar een kunstenaar hoeft zich absoluut niet ver van politiek af te houden om goede kunst te scheppen, misschien komt het de kunst wel ten goede als men tegen de gevestigde orde ingaat.

    Er is naar mijn idee ook helemaal niets tegen het lezen van een (lichte) politieke mening op een blog oid. Je kunt het met die mening eens of oneens zijn en als je het te erg wordt, kun je idd altijd opzeggen 🙂
    Ikzelf heb niet zo heel veel politiek op mijn blog, alleen af en toe iets dat me echt diep raakt of als ik een historische achtergrond wil geven.

    Ik heb op dit moment (over de huidige situatie) wel meningen, maar niet de energie om ze goed te verwoorden voor de buitenwacht en eventuele negatieve reacties goed te pareren. Dus dan maar even niet.

    Maar ik bewonder jou om je altijd helder geformuleerde en duidelijk goed overdachte meningen. Ik ben het zeker niet altijd met je eens, maar ik respecteer je mening zeer.

    Groetjes,

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *