Gisteravond heb ik de introductie uitgelezen en ben ik met het eigenlijke boek begonnen. Het was eigenlijk al te laat, en ik werd een beetje afgeleid door een nieuw wordfeudspelletje en een kat en oh ik had het nieuws van 11 uur gemist dus nu moest ik om 12 uur even luisteren … of was het andersom en lukte het me niet in de tekst weg te duiken en liet ik me maar al te graag afleiden?
Na zeven bladzijden gaf ik het op, en begon ik nog even in een nieuw smulboek. Moeiteloos las ik door, ver voorbij het nieuws van 12 uur dat ik wederom miste.
Ik ging nog eens even te rade bij Anna, die Proust in de Engelse vertaling had gelezen.
En nu wil ik een zinnetje vergelijken.
"Perhaps the immobility of the things that surround us is forced upon them by our conviction that they are themselves and not anything else, by the immobility of our conception of them."
In het Nederlands staat er:
"Misschien wordt de bewegingloosheid van de dingen om ons heen ze opgelegd door onze zekerheid dat zij het zijn en geen andere, door de bewegingloosheid van ons denken ertegenover."
Van de Engelse zin begrijp ik meteen wat er bedoeld wordt. De Nederlandse zin moet ik twee, drie keer lezen en dan nog snap ik het niet helemaal.
Ligt dat aan mij? Ligt het aan de taal? Ligt het aan de opvatting omtrent vertalen? De Nederlandse volgt veel letterlijker het Frans.
"Peut-être l’immobilité des choses autour de nous leur est-elle imposée par notre certitude que ce sont elles et non pas d’autres, par l’immobilité de notre pensée en face d’elles."
Ik heb het er al eerder over gehad.
De prachtige leeslintige uitgave ten spijt, denk ik dat ik Anna's voorbeeld ga volgen.
Proust en Anglais!
*voortgangsbericht in het kader van Proust lezen
Ja moeilijk! Ik vond deze link:
http://genius.com/Marcel-proust-swanns-way-chapter-1-annotated/
Ik herken er iets in van de theorie: dat een kind/mens muren nodig heeft om een besef van identiteit te krijgen. Dat je van tijd tijd teruggeworpen moet worden op je zelf!
http://genius.com/2859142
Dit commentaar slaat op jouw zin.
Ik heb de zin even nageslagen in mijn nieuwe vertaling (van Martin de Haan en Rokus Hofstede), daar staat:
"Misschien krijgen de dingen om ons heen hun roerloosheid wel opgelegd door onze zekerheid dat zij het zijn en geen andere, door de roerloosheid van het denken waarmee we ze benaderen."
Dat leest toch al als een veel soepeler zin?
Ja, dat vind ik ook!
Wat een leuke site, dank voor de tip!
De vertaling van Scott Moncrieff wordt nog steeds als de beste in het Engels beschouwd. Wellicht dat de Nederlandse vertaling die Joke noemt ook prima is (dat is uit één passage niet meteen op te maken), maar over het algemeen vind ik Nederlandse vertalingen angstvallig dicht bij de letter van de tekst blijven, waardoor ze de geest van de tekst vaak missen. Dit in tegenstelling tot de meeste Engelse vertalingen, die het precies andersom doen: de Engelsen durven eerder literair te vertalen in plaats van letterlijk, om het maar even gechargeerd uit te drukken.
In ieder geval veel plezier met Proust. Ik heb hem elke dag in hele kleine stukjes gelezen, er dus heel lang over gedaan en enorm genoten.
Dat is mooi omschreven inderdaad! En ik denk dat ik er ook lang over ga doen, maar wie weet word ik opeens enorm gegrepen ...
Welke vertaling is het? Die van Thérèse Cornips? Die werd wel allerwegen geroemd (ik heb altijd tegen mezelf gezegd dat als ik aan Proust begin, het deze vertaling zal zijn), maar misschien is die inmiddels dan toch wat verouderd.