vakantie (4)

Photoshop

Dan is het tijd voor het derde item van het lijstje: de piramiden. Wie heeft die nu niet op het lijstje staan, die onverklaarbare wereldwonderen waar zoveel magie omheen geweven is. In Cairo zie je ze verlokkend boven de gebouwen uitsteken, in je hoofd heb je dan nog de beelden uit Asterix en Cleopatra: een woestijn met daarin, helemaal alleen met mij, de piramiden.
En dat beeld verpest de werkelijke beleving. Want zelfs in het middelste midden van de zomer, low season in Egypte, is de halve wereld nog met de halve beschikbare bussenvloot naar de piramiden gekomen. Het is veertig graden, en de oosterse ervaring wordt regelmatig bedorven door verbrande russen in uiterst ongepaste kledij.
Ze staan aan de rand van de stad, letterlijk. Daar waar in mijn weiland een grote schuur staat, zo dichtbij staan de piramiden bij Cairo. Wel in de woestijn, maar die houdt precies daar op. Ze zijn onmogelijk groot, ze passen niet in mijn blikveld, ik kijk omhoog zoals je naar een berg kijkt die uit het landschap oprijst. Om ze helemaal te zien (of op de foto te krijgen) moet je verder weg, maar dan komt het hele circus van tourbussen en toeristen erbij op. Om de beleving aan je voorstelling aan te passen moet je eerst een foto maken van de woestijn die zich achter de piramiden uitstrekt. Dan schiet je wat plaatjes van kleurig opgezadelde kamelen met getulbande leiders erbij. Dan de piramiden, een beetje uit de verte zodat je het toeristentapijt er makkelijk af kunt knippen, of weg kunt photoshoppen. En die drie plak je inelkaar. Zo was het niet, maar zo hoorde het te zijn. De droom moet intact blijven.
Het is te heet om te lopen naar de Sfinx. We rijden erheen in de koele bus, en opeens rijden we langs de linkerkant van de Sfinx. Het grote prachtige hoofd ontroert me opeens geweldig. Het hart springt op van schoonheid.
De Sfinx is gekooid, hij ligt niet meer als een zwijgende wachter in maagdelijk zand. Ook hier weer de horden toeristen waar ik er een van ben. En ik zie het: niet de Sfinx is gekooid - wij zijn het. Want stel je voor dat al die verbrande russen over zijn poten zouden klimmen, zijn mysterie zouden ontheiligen. Dat is het bij de piramiden ook, er wordt een mysterie ontheiligd. Ik herinner me weer de eerste keer dat ik de Pier van Scheveningen zag. Die ontheiliging van de zee. Dat gevoel, ik denk dat dat het was. Mensen kunnen de magie van een plaats ontheiligen.
Gelukkig beleefden we later op het bijna uitgestorven Saqqara wel het juiste gevoel. De gedetailleerde reliefs in een van die tombes maakten ademloos van bewondering. Dieren, bloemen, mensen, ze waren maar een ademtocht van het leven verwijderd. De zuilen van een tempel, als samengebonden rietschoven, zogen me mee de geschiedenis in. De piramiden daar zijn kleiner en minder volmaakt, maar ze staan nog groots en zwijgend in het hete zand.
Mijn herinnering zal ook gaan photoshoppen, dat weet ik zeker. De woestijn van Saqqara kopieert zich over de grote piramiden heen, met het gummetje breng ik ze weer tevoorschijn, en ik heb wereldwonderen aanschouwd, helemaal zonder blote toeristen.