the Rapture of Mae Holland

Nog even, en Google, Facebook en Twitter worden samengevoegd in een groot bedrijf: The Circle. Deze blije, glazen Californische campus waar je overal heerlijk kunt sporten en vegetarisch eten, is de werkplek van 10.041 mensen, en Mae Holland is dolgelukkig dat haar vriendin Annie (lid van the Gang of 40) haar een baan bij het bedrijf bezorgt.
Het begin zit vol vooruitverwijzingen – maar dat zag ik pas bij tweede lezing. Zo ziet Mae tijdens de rondleiding de film Koyaanisqatsi aangekondigd staan. Ze ziet een mobiel van Calder, en die naam valt niet voor niets. Op de deuren van de lift staat een parlementslid geprojecteerd, die een toespraak houdt.
The doors opened, splitting the congressman in two.
Ze komen langs de afdeling die de Mariana Trench in kaart brengt met een nieuw soort duikboot, iets dat aan het eind een belangrijke rol speelt.
Wat ik wel vanaf het begin zie, zijn de bijbelse verwijzingen. Het boek had ook The Rapture of Mae Holland kunnen heten. Zo zegt Annie dat Mae met tienduizend spijkers zal worden vastgenageld, als een houten vloer. De grote bazen van The Circle heten the Three Wise Men.
Mae begint bij de klantenservice. Haar doel is een klanttevredenheid van 100%. Ze houdt meteen van het werk – onvermoeibaar doorgaan en meetbare resultaten zien, heerlijk.
Tussen de middag zijn er presentaties, en wise man Bailey vertelt over de camera-lollies die overal onzichtbaar geplaatst worden. Vanaf nu wordt de hele wereld gemonitord, wat een geluk, nooit meer criminaliteit of machtsmisbruik! Iedereen kan ze kopen, en installeren waar hij wil.
… places in the world where we most need transparency …
Mae slikt het allemaal kritiekloos. Terwijl je als lezer denkt "huh? Wie zijn die 'wij'?"
ALL THAT HAPPENS MUST BE KNOWN wordt het motto. Zo kunnen we onze oude moedertjes in de gaten houden, maar ook wat er in Myanmar gebeurt. TRANSPARANCY LEADS TO PEACE OF MIND.
Het is Big Brother in het kwadraat, maar nu onontkoombaar omdat de mensheid er vrijwillig aan meewerkt. Er zijn geen autoriteiten, de hele mensheid is nu de autoriteit. We will become all-seeing, all-knowing. De goddelijke Alwetendheid.
Mae houdt van kayakken. Dat is haar ontspanning, alleen op een bootje in de baai. Ze krijgt op haar kop omdat ze niet communicatief geweest is. Online sociale contacten horen bij het werk! Dus er wordt een zing account aangemaakt, en een extra scherm op haar bureau gezet. Duizenden zings stromen binnen. Goede doelen, wijze woorden, groepen, events, ze moet het allemaal bijhouden.
Op bezoek bij haar ouders ontmoet Mae haar ex-vriend Mercer. Haar ouders zijn nog steeds dol op hem, zij baalt ervan dat hij zo tegen The Circle is, tegen al die openbaarheid. Ik ervoer Mercer als noodzakelijke spreekbuis voor de tegenargumenten. Het was sterker geweest dit bij de lezer te laten. Hij is in deze scène typisch zo'n prekert uit een Amerikaanse tv-serie.
Na een verplicht bezoek aan de dokter worden voortaan al Mae's lichaamsfuncties geregistreerd en opgeslagen in de cloud. TO HEAL WE MUST KNOW. TO KNOW WE MUST SHARE.
En zo gaat het door. Tenslotte deelt ze haar hele leven met de hele wereld, en de wereld vindt het heerlijk. Zij ook. Doordat het zo stapsgewijs gaat – precies zoals we zelf steeds iets actiever worden online – komt kritiek niet bij haar op. Als iedereen volledig transparant is, kan niemand nog ooit kwaad doen. Heerlijke nieuwe wereld, met constante zings als het nieuwe soma. SECRETS ARE LIES, SHARING IS CARING, PRIVACY IS THEFT.
De enige privacy die Mae nog heeft is op de wc. Dan mag ze het geluid uitzetten, en daar kan ze dan nog eens een geheim gesprekje voeren. Met Annie, of met de raadselachtige Kalden. Die haar kuste, op haar voorhoofd, kin, wangen, een kruisteken. Intussen krijgt ze een steeds hogere positie, het gaat prima met haar ascension (Hemelvaart).
Uitvindingen volgen elkaar op, samen met verschillende pet projects als het tellen van de zandkorrels in de Sahara (zie psalm 139:18). De uitvinder van YouthTrack wordt met Mozes vergeleken, en is een cloud ook niet waar God resideert?
Als Mae met een geweldig idee komt – verplicht stemmen via je Circle account – wordt zij gezien als iemand die alle zielen zal redden. En het Oordeel is voortaan in de handen van de mensen.
All religion has been waiting for this, when every human is a direct and immediate messenger of God's will.
De schrijfstijl is in het begin bijzonder houterig, mensen worden beschreven, handelingen worden beschreven, alsof je naar een flikkerige stomme film kijkt.
Sabine was blond, sturdy, squinting. Josef was thin, pale, with comically bad teeth.
Pas achteraf denk ik: is Eggers zo'n briljante schrijver dat dit met opzet is gedaan? De scènes van het kayakken in de baai zijn vloeiend en poëtisch, en langzamerhand worden ook de scènes bij The Circle doorleefder en completer.
Het enige wat me teleurstelde, was dat de etappe van Dood en Wederopstanding, de laatste beslissende strijd uit de Heldenreis, niet in beeld gebracht wordt. Iets waar Vogler expliciet voor waarschuwt: geef je lezer de climax waar je naartoe gewerkt hebt!
De overkoepelende verhaallijn is die van de Completion, van de voltooiing van de cirkel, rond en gesloten, de sterkste vorm in het hele universum. Hoe kan iemand daar nog tegen zijn? De hele wereld gaat erop vooruit, alle misdaad wordt uitgebannen en democatie wordt werkelijke democratie.
De Rapture komt, en wie achterblijft, zal alles verliezen.
Wat een spannend, knap, en (hopelijk) tot nadenken stemmend boek.