zielsgeluk

Afgelopen maart heb ik zo'n dagboek gekocht waarin je vijf jaar achter elkaar elke dag in 5 regels opschrijft wat er gebeurd is, die dag. Omdat de dagen vaak zo onopmerkelijk en onopgemerkt passeren, wat deels ligt aan de preT die een enorm geheugenverlies veroorzaakt, en natuurlijk ook aan de gelijkvormigheid der dagen, alles wat ik beleef speelt zich binnenskamers en binnenshoofds af. Soms vergeet ik mijn dagelijkse notitie weleens, en dan kan ik me nauwelijks nog voor de geest halen wat ik de dag ervoor heb gedaan.

Ook hoop ik zo een bepaalde regelmaat in de ziekteverschijnselen te ontwaren en het medicijngebruik een beetje bij te houden. Zo was ik geweldig goed op weg om te minderen met preT (van 15 mg naar 11,25) maar pijn gooide roet in het eten of liever het kerstdiner dat ik zou koken, dus terug naar 15 en nu weer zachtjes naar beneden. Had 5x blaasontsteking dit jaar – wat een gezeik – en dat lijkt nu met het koolhydraatarme en suikervrije dieet een stuk beter te gaan #afkloppen!

De schrijverij raakte in het slop, al werkte ik er bij vlagen nog wel aan. Uiteindelijk werd het knutselen de enige constante: ik maakte in totaal zo'n 30 Vlangers, 30 collages, 10 boekjes en 2 corolla's. En dat brengt me op het woord knutselen (en het bijbehorende heerlijke knutselkamertje dat vanaf het begin ook Frija's lievelings is).
Knutselen heeft de kleuterschool-achtige connotaties van pleerollen en macaronikettingen en daarvoor – zegt men – is wat ik maak veel te mooi (dank, allemaal!). Maar hoe zal ik het anders noemen? Hoe schrijf ik dan 's avonds in het vijfjarendagboek: ik heb fijn geknutseld vandaag?
Ik gooide het in de groep: hoe noemen jullie dat?

Het mooiste antwoord was: zielsgeluk. Want dat is het ook. Hoe zombie-achtig, depressief of geïrriteerd ik me ook voel, van knutselen word ik weer blij en zen. Niet altijd, hoor, soms zit ik te vloeken van frustratie als het niet lukt een ingewikkelde Vlanger in elkaar te plakken.
Een nieuw woord in dezen is "maken." Je bent een maker, zo begrijp ik, als je iets creatiefs maakt, in welke techniek dan ook. Maar dat dagboekt niet lekker. Ik heb fijn gemaakt vandaag. Gelukkig had ik nog even tijd om te maken. Te vaag, toch?

Dan is er "creatief bezig zijn." Maar ook dat dekt mijn lading niet. Als ik de kamer herinricht ben ik ook creatief bezig. Het is te vaag en te uitgebreid tegelijk. En het dekt ook niet alle aspecten van het knutselen. Als ik een Vlanger-template heb uitgeprint, en dat vervolgens uitknip en vouw, is dat niet "creatief," dat is gewoon een van de broodnodige stappen in het proces, net als het schoonmaken van stencils of het scheuren van papiertjes voor de papierschepperij. Dit soort on-creatieve bezigheden zijn niet per se vervelend, ze zijn ook rustgevend, en een toevlucht wanneer het brein rust nodig heeft op momenten zonder scheppingsdrang.
Het woord legt ook een bepaalde druk: om 'mee te tellen' (wie is toch die eeuwige score-bijhouder?) moet het wel 'creatief' zijn. Ik moet een oordeel vellen. Ik ken mezelf zolangzamerhand goed genoeg om te weten dat dat averechts werkt. Ik moet de Neanderthaler nog altijd geruststellen: ik knutsel maar wat hoor, lieve Nee. Nix om je druk over te maken.

Dus ik blijf het maar knutselen noemen, alles wat ik daar uitspook op het knutselkamertje. Dan mag het rustig mislukken, mag het alles worden wat het wil, en mag ik vooral doen wat ik fijn vind of nodig heb, op die dag.

updeet: kreeg nog een mooie reactie op Twitter