webinarrig

Op 15 maart vond van 15-16 uur het Webinar plaats waarin NBD-Biblion de geschokte goegemeente zou uitleggen waarom de recensenten zijn ontslagen. Volgens directeur Nannini was iedereen daar trouwens "zorgvuldig in meegenomen."

Het webinar bleek een vraaggesprek, geleid door Margreet Reijntjes, met als deelnemers Theo Kemperman - directeur-bestuurder OB Rotterdam, Martijn Noordam - clustercoördinator collectie OB Den Haag, Wietske de Jong – recensent, Nina Nannini – directeur NBD, Victor van Bergen Henegouwen – Bookarang.

Bookarang is het bedrijf dat mbv kunstmatige intelligentie de software ontwikkelt waarmee voortaan de AI's (AanschafInformaties) geproduceerd worden. Aan de hand van de AI's (300 per week) bestellen bibliotheken de boeken voor hun collectie.
Van Bergen Henegouwen legde uit dat ieder boek zo'n 50 kenmerken heeft (de elementen uit de titelbeschrijving maar ook bv genre-aanduidingen) en dat de mensgeschreven recensie daar 1 van is. Hij gaf toe dat de computer dat niet kan overnemen, maar dat die toch een heel eind kwam: een eenvoudige tekst 'verrijkt' met schuifjes.

Over #schuifjesgate is inmiddels het nodige gezegd. Vooral schrijver Ronald Giphart heeft zich er wild over beklaagd. Nannini zei afgelopen zaterdag nog dat dat een "uitglijder" was. Nu beweerde van Bergen Henegouwen dat het een menselijke fout was: hij zou de tekst met de hand hebben overgeschreven en daar was het fout gegaan. Want dat kun je natuurlijk beter zeggen dan dat je wonderbaarlijke programma niet deugt.

Over de ethische kanten van het geheel hoefden we ons geen zorgen te maken: ze namen deel aan het wetenschappelijk discours en ze hielden zich verre van recommendations. Hun systeem was echt niet behavior based, het was puur content based. Wonderlijk dat het woord recommendations juist prijkt op de homepage van hun website.

Noordam legde het een en ander uit over collectievorming, en dat de recensie bij de besluitvorming een belangrijke rol speelde. Alleen bij expresstitels was dat niet het geval.

Vervolgens was het woord aan Kemperman. Op de vraag: "Staan jullie hier achter?" stak hij enthousiast van wal over de snelheid waarmee boeken voortaan in de biep zouden liggen. Eén week in plaats van zes à zeven! Snelheid is cruciaal! Want dat wil de klant!
Lijkt mij a) nu al mogelijk met die expresstitels en b) – zoals ook 1 van de vragen in de chat luidde – wat maakt het uit? Bestsellers zijn toch sowieso altijd uitgeleend?

Later in het gesprek zei Kemperman dat de kwaliteit nu nog geborgd werd doordat de collectioneurs zelf zoveel kennis van zaken hebben. En als die er niet meer zijn? Als de toekomstige AI alles is wat men weet? Ik begrijp dat er tegenwoordig – oma vertelt – helemaal geen aparte opleiding tot bibliothecaris meer bestaat. Het zijn allemaal Informatie Professionals geworden. Maar over wélke informatie we het dan hebben?

Later in het gesprek zei ook Noordam: "We hebben nu de kennis nog in huis."

Naar mijn smaak kwam het daadwerkelijke recenseren te weinig en ook niet juist aan bod. Over de noodzaak van vakspecialisten (De Jong is theoloog) was geen discussie, maar waren besprekingen van 'gewone' romans eigenlijk niet gewoon 'maar een mening'? Het kwam niet uit de verf hoe zorgvuldig je zo'n recensie schrijft. Wel laten doorschemeren dat een boek misschien niet goed geschreven is, maar ook vermelden dat er bij een grote doelgroep belangstelling voor zal zijn, bijvoorbeeld.

Op de vraag of het toch niet eigenlijk puur een bezuiniging was, reageerde Nannini vaag. Er waren wel mensen weg, en het zou ook zeker een besparing betekenen voor de bibliotheken. Bezuinigen gebeurde uiteindelijk continu in de wereld. Trots besloot ze het gesprek: "Andere landen kijken juist naar ons!"

Hoe wij het kind met het badwater weggooien, ja.

NBD-Biblion heeft ons verzekerd dat alle gestelde vragen donderdag zullen worden beantwoord en gepubliceerd. Ook komt het webinar morgen online.

Reuze benieuwd of ik dan éindelijk antwoord krijg op mijn prangende vraag: voor welk probleem is dit de oplossing?

toevoeging:
reactie van Anna Ros op Tzum

toevoeging 180322
de vragen en antwoorden bij het webinar staan hier
Het antwoord op mijn vraag voor welk probleem is dit de oplossing? luidt:
"In 2016 hebben de bibliotheken bij NBD Biblion aangegeven dat ze de metadata van nieuw verschenen titels eerder en tegen lagere kosten willen ontvangen. Dit, zodat ze hun collectie actueler kunnen houden. Dit is de reden dat we dit project zijn gestart. Door de date door algoritmes te laten genereren (waarbij altijd nog menselijke controle plaatsvindt) kunnen we de metadata 4 tot 6 weken sneller aanleveren."

In hoeverre "de bibliotheken" daadwerkelijk alle bibliotheken zijn, en of dit is wat ze voor ogen hadden blijft onduidelijk.
Op de vraag: hoeveel bibliotheken waren hierbij betrokken? luidt het antwoord (en ik vind het ook wel veelzeggend dat het een pdf is waarin je de tekst niet kunt selecteren en kopiëren):
"We hebben hier breed over gecommuniceerd binnen de verschillende werkgroepen en klankbordgroepen en daarnaast hebben we nog 1 op 1 getest met een aantal bibliotheken."

toevoeging 190322