Een ander aspect van bezig zijn met de vertaling van een gedicht, is dat je – mijn – mening over het gedicht verandert. Dat heb ik tot nu toe niet meegemaakt bij de gedichten die ik voor de boekjes heb vertaald. Daar liep ik er vooral tegenaan dat Engels zo'n mooie beknopte taal is, met zinnen waar je in het Nederlands op je klompen doorheen stampt. Of ik voelde me onmachtig om de subtiliteit ervan in het Nederlands te verwoorden. Dat komt misschien wel door 15 jaar Engelstalig buitenland en sindsdien voornamelijk Engelse boeken lezen, ik voel de nuances goed aan maar weet er vaak geen equivalent voor.
Bij The Hill We Climb merk ik dat het – los van de inhoud, de boodschap, en het feit dat spoken-word-poëzie een andere tak van sport is, los van Gorman's performance – toch af en toe door de mand valt als niet zo'n goed gedicht. (Sietske, zelf professioneel vertaler, zei dat al eerder, toen was ik het nog niet met haar eens).
Zinnen rammelen soms grammaticaal, het staat vol aan-elkaar-brei-woorden als while en but en for. Dat is geen probleem als het voorgedragen wordt, dan is het juist fijn, dan heb je als toehoorder de kans om bij te blijven. (Bij poëzievoordrachten kan ik dat vaak niet, dan wil ik het nog een keer horen, of nalezen.) Maar op schrift wordt dat opeens bijna onvermogen.
Onvermogen om zo precies mogelijk te zeggen wat je bedoelt. Want dat moet een gedicht doen, vind ik.
[nog even terzijde]
Ik schreef in het vorige stuk ook over de vertaling van Ocean Vuong, en daar stuitte ik meteen aan het begin op een blunder van jewelste.
What is a country but a life sentence? wordt als volgt vertaald:
"Wat is een land anders dan de straf van een levenslange zin?"
Weet die vertaler niet dat life sentence gewoon 'levenslang' betekent?
Nu begrijp ik waarom ik de Engelse poëzie meestal niet kan lezen. Het is te direct en essentieel om door mij geïnterpreteerd en gevoeld te worden. Mijn vocabulaire niet groot genoeg.
Ja, dat is denk ik een goede analyse.