Ik kende Juli Zeh alleen van naam, tot een van de boekbloggertjes mij haar boek Briefroman aanried. Het bleek te leen als e-book, dus ik kon er meteen in beginnen.
Op de website staat de volgende beschrijving:
"In 'Briefroman' geeft Juli Zeh, een van de meest toonaangevende Europese schrijvers van dit moment, een inkijkje in haar schrijverschap. Door middel van brieven gericht aan haar man, een bevriende literatuurwetenschapper en een bevriende collega geeft ze op een praktische en verhalende wijze inzicht in de manier waarop haar literatuur tot stand komt. Daarnaast gaat 'Briefroman' in op het denken en doen van een schrijver, waarbij ze uitstapjes maakt naar de filosofie, de psychologie, de rechtsgeleerdheid en het literatuuronderwijs."
Maar oh, die doet totáál geen recht aan de lichtvoetige, fantasierijke en geestige manier waarop Zeh over schrijven schrijft.
Ze begint aan deze serie brieven (of e-mails) omdat ze gevraagd is om een college poëtica te geven. Antwoordt Zeh: Vergeet het maar. Geen sprake van. Je bent of schrijver, of je bezit een poëtica. Ik ben toch niet mijn eigen keuzevak Duits?
Ik heb het boek intussen uit, en ben begonnen in No Time to Spare van Ursula K. LeGuin, en zij zegt in feite precies hetzelfde: What is the Meaning of this Book? Tell me what it Means. But that's not my job, honey. That's your job. […] Art is what an artist does, not what an artist explains.
Zeh levert commentaar op het Literatuur-wereldje en op boeken van oudere mannen. ["Zoals bij veel mannelijke schrijvers van boven de vijftig gaat het in Grunewaldsee de hele tijd om seks. Om middelmatige en voortdurend halfmislukte intellectuelenseks natuurlijk, omdat je op die manier de benodigde veilige afstand tot kitsch en porno in stand houdt."]
Ze vertelt hoe ze zelf het schrijven aanpakt. Het vooral niet te belangrijk maken, maar eerst maar eens een eind typen en dat opslaan in een mapje "zomaar". Het veiligst is het om elke dag een nieuw bestand te openen.
Over schrijven en Literatuur zegt ze: Aan het eind van het schrijven staat de literatuur, en daarin komt iets anders tot uitdrukking. Ze vermag iets soortgelijks als de muziek: het onzegbare, onuitsprekelijke, onbeschrijflijke waarneembaar maken. Het uit de wereld halen en in de wereld zetten. Literatuur bevat componenten die de auteur er niet met opzet in heeft gestopt. […]
Niet literatuur produceren, maar schrijven is het wezenlijke.
En wat schreef ik al in 2006? Het woord "schrijven" staat hier gelijk aan "literatuur produceren". Ik wil dat het "verhalen vertellen" betekent […].
Kortom, lees dit boek, schrijverkens. Lach en leer!