Hilary Mantel – Giving up the Ghost

Dat ik geen zin heb in de romans van Hilary Mantel komt vooral doordat ze in het verkeerde tijdperk spelen. Ook al heb ik met kunstgeschiedenis de merites van andere periodes leren waarderen, mijn interesse qua historische romans houdt op bij de middeleeuwen en begint dan weer zo tegen 1900. Dat zegt dus alleen iets over mij, en niet over die boeken. Want schrijven kan Mantel. Ik heb genoten van haar autobiografie, en dan vooral van het eerste gedeelte, over haar jeugd. Ik schreef het al, bij bijna elke zin vroeg ik me af: hoe ging dat bij ons thuis? En wat herinner ik me, wat zijn familieverhalen, wat zijn foto's-met-ondertiteling?
Ik vond het wonderlijk hoeveel zij zich herinnerde, en hoe exact ook, met het schrijversoog voor het veelzeggende detail. Of is dat de schrijverspen die het detail er later uitlicht? Het las ook als een roman, er was een zekere spanningsopbouw door de wonderlijke gebeurtenissen.
Ik raakte geïnspireerd door haar beschrijving van de huizen waar ze woonde, en dacht: die saaie moderne flats van mij gaan zo nooit werken.
Er waren sfeerbeschrijvingen waarvan ik dacht: oh ja, dat herken ik.
There was tension in the air of our house, like the unbreathing stillness between the lightning and the thunder.

Uiteindelijk, pas op tweederde van het boek eigenlijk, gaat het over haar ziekte, waardoor ze zo weinig in het openbaar verschijnt en zo breekbaar overkomt. En je begrijpt hoe haar jeugdervaringen hebben bijgedragen aan wat haar is overkomen, hoe ze omging met dingen, hoe ze reageerde. Als je altijdlaatdunkend Miss Neverwell bent genoemd, loop je niet te koop met je pijntjes. Het is ook schokkend om te lezen hoe mannelijke artsen omgaan met vrouwenkwalen. Die zijn natuurlijk allemaal hysterisch van oorsprong. Ik herkende veel in wat ze schreef over dik worden, terwijl je vroeger 'gewoon' slank was.
Ze schrijft: I am not writing this to solicit any special sympathy. People survive much worse and never put pen to paper. I am writing in order to take charge of the story of my childhood and childnessless; and in order to locate myself, if not within a body, then in the narrow space between one letter and the next, between the lines where the ghosts of meaning are. […] You need to find yourself, in the maze of social expectation, the thickets of memory: just which bits of you are left intact?
Het boek valt duidelijk uiteen in die twee geschiedenissen. Dat is natuurlijk terecht, want dat gold voor haar leven ook. Maar voor mij waren toch die vroege middeleeuwen van haar het interessantst. Het meisje dat een duivel zag in de tuin.