Ik weet nog precies waar ik hem kocht, deze prachtige uitgave van Brieven aan een Jonge Dichter, op een zoele zomeravond [210902] in Houston, bij de Barnes and Noble in Town and Country Village, een nieuwe shopping mall met echte straatjes en terrasjes. Daarna dronken we nog koffie bij de Starbucks, onder de bomen, en ik voelde me even zo rijk en gelukkig!
Sindsdien ben ik er wel achter gekomen dat Rilke in het Engels over het algemeen zeer vrij wordt vertaald, soms bijna niet meer in overeenstemming met zijn karakter en boodschap. Ik tikte onlangs A Year with Rilke op de kop, en had het idee om dagelijks zo'n stukje te lezen en er dan misschien over te schrijven. Maar meteen ging ik al op zoek naar het Duitse origineel van de teksten die ik las, kon die dan weer niet vinden omdat ze - heel slim - zijn gekozen uit uncollected poems of uncollected letter – dus inmiddels heb ik dat plan alweer opgegeven. Vertalingen en ik …
Wat niet wegneemt dat dit een wondermooi boekje is dat iedereen zou moeten lezen, in welke taal dan ook.
een wondermooi boekje
Dit bericht is geplaatst in autobiobibliografie, schrijven met de tags marie kondo, schrijfboeken. Bookmark de permalink.
"Sindsdien ben ik er wel achter gekomen dat Rilke in het Engels over het algemeen zeer vrij wordt vertaald, soms bijna niet meer in overeenstemming met zijn karakter en boodschap."
Ik heb het idee dat Engelse vertalingen in het algemeen zeer vrij zijn. Dat heeft als voordeel dat ze soepel lezen (reden waarom Anna, en jij ook, geloof ik, Engelse vertalingen prefereren boven Nederlandse), maar als nadeel dat ze soms weinig meer met het origineel te maken hebben.
(Ik lees vaak op Goodreads dat mensen de Engelse vertaling slecht vinden, zonder nuance, etc. Zou er misschien ook wel eens sprake zijn van 'dumbing down'?)
Goede vraag, Lethe! Ik kijk nog even terug op mijn blog over Mahfouz, http://heldenreis.nl/2015/05/sprookjespaleis, daar geef ik inderdaad de voorkeur aan de Engelse vertaling.
Maar wat ze hier met Rilke hebben gedaan is niet alleen 'dumbing down' maar ook de essentie weghalen, en rijm en metrum en alles wat het mooi maakt. Vergelijk deze twee:
They would say an angel came.
Why angel? What came was night,
moving indifferently amidst the trees.
The disciples stirred in their dreams.
Why an angel? What came was night.
The night that came was like any other,
dogs sleeping, stones lying there—
like any night of grief,
to be survived till morning comes.
Angels do not answer prayers like that,
nor do they let eternity break through.
Nothing protects those who lose themselves.
Später erzählte man: ein Engel kam -.
Warum ein Engel? Ach es kam die Nacht
und blätterte gleichgültig in den Bäumen.
Die Jünger rührten sich in ihren Träumen.
Warum ein Engel? Ach es kam die Nacht.
Die Nacht, die kam, war keine ungemeine;
so gehen hunderte vorbei.
Da schlafen Hunde und da liegen Steine.
Ach eine traurige, ach irgendeine,
die wartet, bis es wieder Morgen sei.
Denn Engel kommen nicht zu solchen Betern,
und Nächte werden nicht um solche groß.
Die Sich-Verlierenden läßt alles los,
und sie sind preisgegeben von den Vätern
und ausgeschlossen aus der Mütter Schooß.