Natuurlijk is Big Magic van Elizabeth Gilbert niet origineel. Wie Julia Cameron en Natalie Goldberg kent, leert hier vrijwel niets nieuws. Maar voor de broodnodige inspiratie kan het nooit kwaad om weer eens mooi en enthousiast verwoord te zien wat je al wist, met andere klemtonen.
Een idee waar Gilbert mee wegloopt – en waar ik zeker met haar meeloop – is dat ideeën maar één drijfveer hebben: manifestatie. Ideeën zwerven rond, zwermen rond, waar en hoe dan ook, op zoek naar een kunstenaar die denkt: ja! Dat ga ik doen! Of het nu een boek of een schilderij of een muziekstuk is, het idee klopt bij je aan en je moet er iets mee.
Ik geloof ook heel erg dat een idee aanklopt bij de goede persoon, en meestal op het goede tijdstip. Je kunt het alleen manifesteren als je er klaar voor bent. Genoeg hebt gestudeerd misschien, of genoeg hebt geleefd, of genoeg geoefend.
Wat ze ook heel goed doet, is benadrukken dat je van niemand toestemming nodig hebt om te creëren. Je eigen redenen om iets te maken zijn genoeg! En alleen al door iets te maken, en door anderen te laten zien hoe heerlijk jij bezig bent, maak je de wereld mooier. The quiet glory of making things. Je hoeft geen kunstacademie te doen, of honderd schrijfcursussen.
Nu had ik pas op twitter een conversatie met iemand die een kanttekening plaatste bij de aanprijzing van een schrijfopleiding: "Word de schrijver die je wilt zijn!"
Of dat niet moest wezen "Word de schrijver die je bent!"
Ik zou bijna antwoorden "Ja, of Wees de schrijver die je bent!"
Na even nadenken dacht ik: nee. Ik geloof wel dat je aan je scheppende werk meer voldoening beleeft als je je best doet om er zo goed mogelijk in te zijn. Je kunt authenticiteit hoog op je lijstje van kunstwaarderingscriteria zetten – of zoals Gilbert zegt
… the older I get, the less impressed I become with originality. These days, I’m far more moved by authenticity. Attempts at originality can often feel forced and precious, but authenticity has quiet resonance that never fails to stir me. Just say what you want to say, then, and say it with all your heart.
Maar als je meer wilt dan alleen je ei leggen, dan wil je toch je best doen, en leren van kritiek, in plaats van alleen te horen hoe mooi het is alsof je een kindertekening hebt gepresteerd. (The Voice afgelopen vrijdag een case in point: iedereen die over Anouk heenvalt als ze in haar langdurige commentaar een heleboel zinvolle aanwijzingen geeft voor hoe de zangeres in kwestie zich kan verbeteren. Daar héb je wat aan, daar kán je wat mee.)
Wat allemaal niet wegneemt dat je je door niemand moet laten weerhouden te doen waar je van geniet. Laat er niets vanaf hangen, laat het niet iets zijn waarmee jij je plek op aarde moet verdienen. Creativiteit is geen wedstrijd in lijden. Genóeg van die citaten over schrijvers met bloeddruppels op hun voorhoofd.
I can make my creativity into a killing field, or I can make it into a really interesting cabinet of curiosities. I can even make it into an act of prayer. My ultimate choice, then, is to always approach my work from a place of stubborn gladness.
En dan het mooiste hoofdstuk van allemaal: Passion versus Curiosity.
Ze heeft er ook een prachtige speech over gehouden.
Je wéét misschien helemaal niet wat je passie is. Of je ontdekt elke week een nieuwe passie. Of je denkt dat het eerst als Passie moet voelen voor je eraan mag beginnen. Onzin. Maak het niet zo belangrijk. Volg je nieuwsgierigheid, je verwondering.
Goeie ouwe Joseph Campbell. Follow your bliss.
Lees dit boek en ga dan weer lekker verder met doen waar je van houdt.
Klopt, ideeën zwermen rond.
Ze klotsen aan bij Da Vinci, Vincent van Gogh, Mozart.
Mooiste filosofie die ik ken:
Alles wat denkbaar is bestaat al, een fractie hiervan zal
je in je leven ervaren. De rest is ondenkbaar.