Gelukkig was er gisteravond weer een zekerweter bij Zomergasten. Eentje die zei dat het leven onbegrijpelijk was, hoera. Al na een kwartier sloot de twitteraar hem in zijn hart: wat een wijsheid! Wat een man! Terwijl de radicale oproep tot niet-begrijpen van Simone Saarloos alom werd verketterd, want zo vaag, zo … tja … onbegrijpelijk!
Damiaan Denys, de mooie psychiater uit België die Nederland zo'n fijn ruim land vond, had aan het eind van de rit de koude ogen van iemand die het nu wel gezien heeft met de gevoelige one-liners. Het deed me denken aan dat interview waarbij Coelho voorgoed door de mand viel. Helemaal geen diepzinnige filosoof maar een zelfgenoegzaam man die geloofd en geprezen wil worden.
Bij het eerste fragment konden we eigenlijk al weten dat hij niet zo intelligent is. De reclame voor een vezelrijk ontbijt ontging hem ten enenmale, hij dacht dat het werkelijk over een gefingeerde psychische aandoening ging.
Denys debiteerde een aantal wijsheden die door de twitteraars allemaal klakverloren en instemmend (wat mooi! Nu al de beste #zg15! Wat een wijs, erudiet en begenadigd spreker!) werden geciteerd. (Waarbij ik me ook afvraag: hoe komt het dat mensen zulke one-liners meteen als ultieme wijsheid zien? Lezen ze zelf geen boeken meer? Denken ze zelf nergens meer over na? Komt het door die altijd vaut gespelde wijsheden-op-mooie-foto die via Facebook de ronde doen? De mens is betekenisbehoeftig, zei Denys, maar een kinderhand is blijkbaar met 1 zinnetje gevuld.)
Zo beweerde Denys dat het niet aan de psychiatrie is om van iemand een beter mens te maken. De mens moet gezond gemaakt worden maar zoals hij ís. En ik denk aan de mensen bij de Mesdag, die met z'n allen bezig zijn iets te restaureren aan de patiënten bij wie in de vroege jeugd zoveel kapotgemaakt of –geraakt is. Wel degelijk proberen ze daar van iemand een beter mens te maken.
Zo beweerde Denys dat lijden noodzakelijk is voor creativiteit. Een van de grote mythes die Julia Cameron opblaast in The Artist's Way. Lijden gebeurt, shit happens, en als kunstenaar heb je het voorrecht dat te kunnen omzetten in een kunstwerk. Maar het is geen voorwaarde, flikker op zeg.
Hij beweerde dat 'je in iets verliezen' je overkomt, dat je daar zelf geen invloed op kunt uitoefenen. Wát een onzin. Iedere creatieveling weet dat een bepaalde routine – je gaat aan je bureau zitten, je slijpt je potlood, je zet een bepaald muziekje op – veroorzaakt dat je je verliest in je creatieve werk. (Het is de kunst om dat overal te kunnen, en niet alleen in je werkkamer of je atelier.) Het is overgave. Die komt van binnenuit, niet van buitenaf.
Hij beweerde dat je alleen kunt leven als je de dood uitlacht.
Wat een onrijp standpunt voor iemand die daar zit met de pretentie te weten wat het beste is voor mensen die psychisch lijden.
"En moet men z'n leven niet zó leven, dat men het als een besloten en afgerond geheel in zich draagt, zodat het altijd áf is, iedere minuut opnieuw helemaal af?"
Etty Hillesum
Volgens mij zei hij wel dat de reclame eigenlijk over vezelrijk eten ging.