een bijzondere leeservaring

Wat ben ik verschrikkelijk blij dat ik dit boek uitheb. Ik begon eraan omdat Tim Parks (Waarom Ik Lees, besproken in de nieuwsbrief van juni 2016) zo hoog opgaf van deze Australische schrijfster. Omdat ik dol ben op boeken die in Australië spelen.
Teleurstelling nummer één: The Man Who Loved Children speelt in Amerika.
Het gaat over een wonderlijk gezin met (even tellen) zeven kinderen, hun wereldvreemde vader, en hun ontzettend gefrustreerde moeder.
Mijn uitgave had een ellenlange inleiding die meteen weggeeft wat nog een klein beetje als Story Question kan dienen, "hoe zal deze gedoemde relatie aan zijn eind komen" want dat voel je vanaf het begin. Dit huwelijk houdt geen stand.
Maar wat is het een wonderlijk onevenwichtig verhaal. Eerst wonen ze op goede stand onder de rook van Washington, dan gaat vader voor negen maanden naar het verre Oosten, dan verhuizen ze noodgedwongen naar een bouwvallig huis aan de Chesapeake Bay. We krijgen een aaneenschakeling van scènes over het dagelijks leven van deze rare familie. Hoe de dochters zowat het hele huishouden doen, hoe vader Sam alle kinderen aan het werk zet als hij weer een of ander wonderlijk plan heeft bedacht zoals het verven van het hele huis, of het uitkoken van een grote marlijn voor visolie, hoe moeder Henny door de straten zwerft, hoe de zuster van de vader …
Sam praat in een verzonnen kindertaaltje tegen de kinderen, Henny denkt over hem alsof hij zich Jezus zelf waant, The Great I Am.
Voor mijn gevoel is Louie, de oudste dochter (uit Sams eerdere huwelijk), eigenlijk de hoofdpersoon, tenminste als je daaronder verstaat degene die de grootste ontwikkeling doormaakt, en de meeste invloed heeft op de gebeurtenissen, en ik denk dat het een veel mooier boek was geworden als Stead zich op haar had geconcentreerd. Want nu is het van alles niks: we weten niet waarom Henny doet zoals ze doet, we weten niet waar Sam "vandaan komt" en ook niet waar hij heen zal gaan, het is eigenlijk alsof je naar een documentaire kijkt waarbij de filmer geen boodschap of verhaal wil vertellen, alleen maar laat zien wat er te zien is.
Het doet in die zin wel een beetje denken aan The Children's Book van A.S. Byatt (ik las achteraf in de introductie dat Stead's vader ook lid was geweest van de Fabian Society, net als de hoofdpersonen in dat boek), maar daar had ik veel meer het gevoel getuige te zijn van wereldgeschiedenis. Hier speelde de buitenwereld nauwelijks een rol, of hooguit een beetje in de eugenetische ideeën van Sam (het boek is uit 1940, maar speelt een paar jaar eerder).
Wel schrijft Stead op zich heel mooi en zintuiglijk, en er zitten vanaf het begin voorafschaduwingen in van wat er uiteindelijk zal gebeuren (zo ontdek ik, als ik zie welke zinnen ik allemaal heb onderstreept). Ik houd het er maar op, dat het een bijzondere leeservaring was.